Hướng dẫn chi tiết thử cơ bằng tay

Tài liệu hướng dẫn chi tiết thử cơ bằng tay

Download

Giới thiệu cơ bản
1. Định nghĩa
Thử cơ bằng tay là phương pháp dùng tay đáng giá cơ một cách khách quan khả năng của người bệnh điều khiển một cơ hay một nhóm cơ hoạt động.
2. Mục đích
− Làm cơ sở cho việc tái rèn luyện cơ và lượng giá cho sự tiến triển trong tập luyện cơ.
− Dùng để chẩn đoán tình trạng cơ, thần kinh.
− Làm cơ sở cho việc chỉ định vật lý trị liệu, nẹp chỉnh hình, chân tay giả cũng như phẫu thuật chỉnh hình.
3. Một số điều kiện khi thử cơ
− Người thử cơ cần có kiến thức về giải phẫu, nhất là giải phẫu chức năng.
− Đặt tư thế khởi đầu đúng rất quan trọng
− Cố định từng phần cơ thể hoặc chi thể để tránh cử động thay thế trong khi thao tác thử cơ.
− Sờ nắn đúng các cơ cần thử.
− Nhận biết được hiện tượng thay thế của một cơ hay một nhóm cơ khác với cơ đang được thử.
− Biết cách đề kháng hay trợ giúp bằng tay đối với cơ đang thử.
− Hướng dẫn người bệnh để họ hợp tác tối đa.
− Xác định cơ bị co cứng hay co rút.
4. Hệ thống bậc cơ
− Bậc 0: khi kích thích không có dấu vết co cơ, cơ liệt hoàn toàn.
− Bậc 1: co cơ rất yếu, có thể sờ thấy sự co của gân cơ, nhưng không thực hiện được động tác.
− Bậc 2: co cơ thực hiện hết tầm hoạt động của khớp sau khi loại bỏ hết trọng lực chi thể.
− Bậc 3: co cơ thực hiện được hết tầm hoạt động và thắng được trọng lực của chi thể.
− Bậc 4: co cơ thực hiện hết tầm hoạt động, thắng được trọng lực chi thể và thắng được sức cản vừa phải từ bên ngoài.
− Bậc 5: co cơ thực hiện hết tầm hoạt động, thắng được trọng lực chi thể và thắng được sức cản mạnh từ bên ngoài.

5. Hạn chế của thử cơ bằng tay
− Mức độ chính xác vừa phải.
− Khi tổn thương neuron vận động cao như: bại não, liệt trung ương, liệt nửa người… do thay đổi trương lực cơ nên có khi liệt hoàn toàn mà người lượng giá vẫn cứ tưởng là co cơ bậc 1.
− Phụ thuộc vào kinh nghiệm của người thử cơ
6. Khi thử cơ phải có phiếu thử cơ.
− Ghi rõ cơ nào được thử, bên phải hay bên trái, bậc cơ được đánh giá tại thời điểm đó.